In Beweging

In Beweging
alles beweegt

by Rebecca Viola Lobe

In Beweging – alles beweegt is een reeks sessies gericht op het uitbeelden van beweging door middel van tekenen, gevolgd door het maken van een digitale animatie, een GIF, van een persoon die danst. Daarbij worden fijne motorische vaardigheden, artistieke verbeelding, tekenen vanuit observatie en werken met digitale media aangemoedigd. De opdrachten verwijzen naar voorstellingen van beweging in het werk van Keith Haring enerzijds en die in strips (volgens Scott McCloud's "Reading Comics Correctly," 2001) anderzijds. Samen met Haring's dynamische voorstellingen, worden de activistische achtergrond van de kunstenaar en de context ervan in de AIDS-beweging behandeld. De sessies zouden op een interdisciplinaire manier kunnen worden gegeven (met biologielessen) en eventueel kunnen worden gecombineerd met een project over seksualiteit en veiliger seks.

Dit project heeft betrekking op Keith Haring’s voorstelling van beweging en gaat over kunst in openbare ruimtes (graffiti, muurschilderingen, enz.). Haring (1958-1990) was een Amerikaanse kunstenaar en pionier van de straatkunst in New York. Met zijn gedurfde, dynamische tekeningen in openbare ruimtes kwam hij op voor de LGBTQIA+ gemeenschap en maakte hij deel uit van de AIDS-beweging. Hij kreeg zelf AIDS en stierf in 1990 op 31-jarige leeftijd. Zijn werken maken deel uit van verschillende kunstcollecties en sommige zijn nog steeds te zien op hun oorspronkelijke locaties. Andere sieren als speciale edities ook verschillende alledaagse voorwerpen, cosmetica en modeartikelen.
In het licht van Haring’s werk worden strips besproken om te zien hoe beweging kan worden weergegeven binnen het medium tekenen. Daartoe worden fragmenten uit Scott McCloud’s “Reading Comics Correctly” (2001) bestudeerd.

Op basis van de tekeningen van Haring en de weergave van beweging in strips gaan de studenten zelf aan de slag met het maken van tekeningen van beweging, eerst analoog en daarna digitaal, met gebruik van FlipAnim. Studenten gebruiken hun smartphones dagelijks, consumeren GIF’s en delen ze met anderen. Deze opdracht grijpt rechtstreeks in op hun dagelijkse wereld door hun te leren hoe ze een GIF kunnen maken van hun eigen tekening. Ze doen hun eerste ervaring op met behulp van verschillende digitale tekengereedschappen. Daarnaast leren ze digitaal verder te werken aan de hand van analoge schetsen of tekeningen. Deze reeks sessies kan ook onderdeel worden van een groter, interdisciplinair project samen met andere onderwerpen, zich uitstrekkend over 1-2 weken. Tijdens de biologielessen worden bijvoorbeeld seksualiteit en SOA’s behandeld; in de geschiedenislessen wordt de AIDS-pandemie en het daarmee samenhangende activisme historisch behandeld; het onderwerp beweging kan bovendien worden opgenomen in de lessen natuurkunde en lichamelijke opvoeding. Ook zou overwogen moeten worden externe seksuele voorlichters en docenten met deskundigheid op het gebied van veiliger internet uit te nodigen.

  • Deel 1
    In de inleiding worden werken van Keith Haring en uittreksels van stripboektekeningen (McCloud 2001, hoofdstukken 3 en 4) geanalyseerd waarin bewegingen op verschillende manieren zijn getekend. Haring’s sociaal activisme en zijn rol in de AIDS-beweging zullen ook worden besproken. Dit gaat samen met een vertoning van de video “Flick Flack: Keith Haring’s Toilet Werk”, dat nog geen vijf minuten duurt.
    Daarna wordt de YouTube clip “ImPulsTanz Workshops 2021” getoond en wordt de studenten gevraagd schetsen te maken van de bewegingen van de dansers die in de clip te zien zijn. Hiervoor wordt de video gepauzeerd. Na de eerste oefenronde worden de resultaten bekeken en de verschillende strategieën van de studenten besproken. Volgende rondes van deze oefening vinden plaats indien nodig of gewenst. Dit onderdeel is gericht op het bevorderen van nauwkeurige waarneming en reproductie, alsmede op het introduceren van studenten in het tekenen van bewegingen, het aanbrengen van dynamiek in tekeningen en het vertrouwd maken van studenten met de kunstenaar Keith Haring.
    Duur: ongeveer 100 minuten
  • Deel 2
    Studenten werken met dans- of bewegingsvideo’s naar keuze. Uitgerust met een schetsblok en potloden wordt hun gevraagd de beweging van de perso(o)n(en) in de video vast te leggen door middel van tekenen (bv.: zwaaiend persoon). Studenten leren tekenen op basis van observatie. De tekeningen worden aan het begin van de volgende dubbele les samen bekeken en de gebruikte strategieën worden besproken.
    Duur: ongeveer 100 minuten
  • Deel 3
    In de volgende lessen werken de studenten met de animatie-app FlipAnim. Ze leren over digitaal tekenen en doen een eerste ervaring op met een animatieprogramma. Het doel is de analoge schets van het vorige onderdeel om te zetten naar een digitale animatie van de bewegingssequentie. Ten slotte kunnen de voltooide animaties worden geüpload naar FlipAnim en gedownload als GIF’s. De website van de school zou een mogelijke ‘tentoonstellingsruimte’ voor de afgewerkte GIF’s kunnen zijn.
    Duur: ongeveer 200 minuten
De afbeelding toont een schets van een staande persoon die een rock-’n-roll-beweging maakt. De linkerhand is verborgen achter de rug, één been is in beweging. Lijnen rond de figuur benadrukken de beweging.
In Motion – everything is moving

In Motion – alles bewegt sich © 2022 by Rebecca Viola Lobe is licensed under CC BY-SA 4.0

Rebecca Viola Lobe studeert aan de Faculteit Kunst en Onderwijs, Academie voor Schone Kunsten in Wenen.

Author’s Encouragement
Verschillende gebieden (analoog tekenen, digitaal werk en interdisciplinair onderwijs) komen aan bod, wat een verandering van tempo brengt in de dagelijkse lesroutine. Daarnaast leren de studenten over historische posities in de openbare kunst, wordt het bewustzijn van het activistisch karakter van graffiti vergroot.